Interview met Derk Alssema, lid dagelijks bestuur Regio Hart van Brabant en burgemeester Gilze en Rijen
“Wat ik heel fijn zou vinden, is om vanuit mijn rol een steentje bij te mogen dragen aan het verderhelpen van onze regionale samenwerking. Daar kijk ik heel erg naar uit. Ik ben echt van het samenwerken. Dat vind ik heel leuk en ik krijg er energie van, zeker als ik zie hoe het gaat met de doorontwikkeling en het betrekken van raadsleden.”
Vanuit Goes naar Gilze en Rijen. Derk Alssema is er nu ruim drie en een half jaar burgemeester. En vanuit die functie ook lid van het algemeen én sinds oktober van het dagelijks bestuur van Regio Hart van Brabant. Binnen het dagelijks bestuur heeft Alssema de portefeuille financiën. Wat houdt dat in? Wat komt daarbij kijken? En wat wil hij bereiken?
Extra uitleg door de redactie:
Het algemeen bestuur (AB) van Regio Hart van Brabant wordt gevormd door een collegelid vanuit de elf samenwerkende gemeenten – in de praktijk zitten in het AB burgemeesters. De wethouders van iedere gemeente stemmen samen inhoudelijk af in portefeuillehoudersoverleggen verdeeld over het sociaal, fysiek en economisch domein. De burgemeesters en wethouders halen hiervoor lokaal, bij hun eigen raad, kaders op en leggen ook hier verantwoording af over wat zij afspreken en oppakken binnen de regionale samenwerking. We noemen dit ‘verlengd lokaal bestuur’.
Het dagelijks bestuur (DB) bestaat uit drie AB-leden. Samen met de directeur Regio Hart van Brabant verzorgt het DB de voorbereiding van de AB-vergaderingen. Het DB wordt voorgezeten door Theo Weterings (burgemeester Tilburg) en bestaat daarnaast uit Sacha Ausems (burgemeester Waalwijk, vicevoorzitter) en Derk Alssema (burgemeester Gilze en Rijen), die specifiek de portefeuille financiën heeft. Zodoende onderhoudt hij contact met de voorzitters van de portefeuillehoudersoverleggen over de voortgang en realisatie van activiteiten en projecten.
Meer informatie over de manier waarop we binnen Regio Hart van Brabant samenwerken, vind je op onze website.
Wat houdt deze portefeuille financiën in?
“Als DB-lid financiën heb ik periodiek gesprekken met de voorzitters van de integrale portefeuillehoudersoverleggen (red.: kortweg poho’s) over het sociaal, fysiek en economisch domein. Deze gesprekken staan in het teken van hoe het loopt binnen de poho’s. Ten opzichte van de voornemens aan het begin van het jaar: loopt dat een beetje op planning, kom je uit met de financiën, tegen welke (strategische) uitdagingen loop je aan? En dan niet vanuit een soort controlerende rol, maar als sparringspartner, om actief mee te denken en te kijken wat het algemeen bestuur voor jouw poho kan betekenen. Het zijn daarom ook erg constructieve gesprekken.”
Het draait dus niet alleen om de euro’s?
“De financiën zijn aanleiding voor het gesprek, maar de onderwerpen zijn breder. Deze portefeuille behelst meer, want het gesprek in het AB gaat ook over de inhoud achter de financiën, om juiste keuzes te kunnen maken. Daarbij heeft het DB de verantwoordelijkheid voor een goede voorbereiding en dat ligt dus deels bij mij.
Maar uiteindelijk – en dat geldt voor de hele samenwerking – gaat het om de verantwoordelijkheid die je met z’n allen draagt. En wat die samenwerking ook zo mooi maakt, is dat de uitvoering van projecten en programma’s bij de gemeenten ligt. Daar ligt het zwaartepunt.”
De samenwerking is vooral een platform om het goede gesprek met elkaar te voeren.
Houdt de regionale portefeuille financiën hetzelfde in als de lokale portefeuille financiën?
“Nee, het werkt regionaal anders dan lokaal. Bij de lokale portefeuille financiën gaat het ook echt om politieke verantwoordelijkheid. Binnen het DB van Regio Hart van Brabant is het meer een extra focus. Het gaat erom dat er iemand expliciet aandacht voor heeft, maar het is geen toegeschoven verantwoordelijkheid. Die dragen we samen.”
Wat verdient aandacht binnen onze samenwerking?
“Aandacht voor raadsleden is belangrijk. We moeten onze gemeenteraden heel goed betrokken houden. De regionale samenwerking is natuurlijk vaak een gesprek tussen de wethouders en de burgemeesters, maar uiteindelijk moet het gedragen worden door alle raadsleden. Dat vind ik nog wel een aandachtspunt.
We doen al best veel met de regionale adviescommissie en de radenavonden. Maar we moeten wel regelmatig inchecken bij die raden: voldoet dit nog aan de behoefte die jullie hebben, voelen jullie je nog voldoende geïnformeerd over wat we binnen onze regionale samenwerking doen?
Maar verder: de energie is er! De poho’s lopen, mensen zoeken elkaar op, we hebben een mooie kernagenda, enthousiaste samenwerkingspartners en goed regiobureau.”
Goed bekend met regionaal samenwerken
Het bevalt burgemeester Alssema in Gilze en Rijen heel goed. Zijn start was midden in coronatijd, dus veel ruimte om naar buiten te gaan en echt te ontmoeten was er niet. Na twee jaar werd hij nog aangesproken als ‘de nieuwe burgemeester’.
“De start was dus wat ingewikkeld, maar ik heb het super naar mijn zin. Ik vind het heel fijn. Ik woonde heel snel hier, al na een week of tien. Dan word je toch sneller onderdeel van de gemeenschap.
Ik ben opgegroeid in Zeeland. Daar werkte ik al als raadslid en als wethouder. Vanuit die functies heb ik ook in Zeeland regionale zaken opgepakt: als voorzitter van de samenwerkende wethouders Jeugd en als trekker van de energietransitie namens de Zeeuwse gemeenten. Flinke, maar supergave dossiers, die ook echt om samenwerking vragen. Daardoor kende ik veel mensen op bestuurlijk niveau in Zeeland. Het gaat daar om dertien samenwerkende gemeenten.”
Hoe kwam je van Zeeland in Midden-Brabant uit?
“Vervolgens wilde ik burgemeester worden. Ik koos voor Brabant en Brabant voor mij. Een heel bewuste keuze. Ik zocht een nieuwe uitdaging, een stap naar buiten. Ik heb een profiel voor mezelf gemaakt; waar wil ik landen, wat voor gemeenten passen bij mij? Brabant had de voorkeur. Dit profiel legde ik naast de rol in Gilze en Rijen en dat matchte direct.”
Wat stond er nog meer in dat profiel?
“Ik wilde terechtkomen in een omgeving met veel dynamiek, veel economische bedrijvigheid, het liefst ook in de buurt van stadse dynamiek.”
Dynamiek genoeg in Gilze en Rijen, als gemeente tussen de Midden-Brabantse steden Tilburg en Breda. Bovendien met een militaire vliegbasis en een AZC.
“Daarom was ik tijdens het solliciteren al erg enthousiast. Vervolgens is dat in de praktijk echt bevestigd.”
De samenwerking in de gemeenschappelijke regeling Regio Hart van Brabant past zeker ook bij het profiel waar Derk Alssema naar op zoek was.
“Van een afstand kreeg ik al een heel professioneel gevoel bij hoe die samenwerking is opgezet. En als je dan een poosje meeloopt, met AB-vergaderingen, en je hoort wethouders over de poho’s spreken, dan merk je ook dat het echt zo is. Vergeleken met de samenwerking in Zeeland, zonder daarmee op enige manier die samenwerking tekort te doen, zie ik wel echt dat we hier in het hart van Brabant al een paar stappen verder zijn.”
Waar blijkt dat uit dan?
“Een mooi voorbeeld is het onderzoek van Tilburg University naar de governance, waar de kernagenda uit voort is gekomen. Dat is een echte doorontwikkelingsslag. Terwijl ik vond dat we al professioneel bezig waren. Ik was hier echt van onder de indruk. En dat zie je scherper als je van buiten komt.”
Focus dankzij kernagenda
“Het werken met de nieuwe kernagenda is niet alleen een papieren exercitie, maar gaat er ook om focus aan te brengen in wat je met elkaar wilt bereiken. Want als je nergens focus in aanbrengt, is het makkelijk zeggen wat je belangrijk vindt. Maar in plaats van een lange lijst met punten, betekent focus dat je dingen ook niet doet, waardoor haalbaar wordt wat je wél wilt.”
Als je ergens nieuw induikt, dan kan je iets scherper zien dan wanneer je al jaren ergens in functioneert, want dan kan het gewoon of vanzelfsprekend zijn. Dus als ik mensen uit Zeeland spreek, dan schep ik er nog wel eens over op, dat het hier echt heel goed gaat.