Eric Logister: “De huidige energiecrisis laat zien dat onze regionale energiestrategie belangrijk is”

Van plannen naar uitvoering

In de afgelopen maanden is er volgens Eric veel gebeurd binnen de REKS. Daarbij is vooral de focus veranderd. Eerst keken we als regio hoe we CO2-uitstoot willen verminderen. Nu zijn we echt bezig met de uitvoering van die plannen, bijvoorbeeld met de oprichting van een publiek ontwikkelbedrijf en het Regionaal Klimaatfonds.

Dat laatste is iets waar Eric trots op is: ”Klimaatverandering voltrekt zich nu en dat gaat heel snel. Het is daarom goed dat we niet alleen kijken hoe we in 2050 CO2-neutraal kunnen zijn, maar ook hoe we onze omgeving nu al kunnen aanpassen aan het veranderende klimaat. Als enige regio hebben we ervoor gekozen om die twee vragen te koppelen. Een logische zet, want door thema’s als energie, klimaat, wonen en mobiliteit te combineren, krijg je een veel robuuster gebiedsontwikkeling.”

Regionale samenwerking

Bij het maken van de REKS-plannen hebben altijd veel verschillende partijen aan tafel gezeten, zoals woningcorporaties, natuur- en milieuorganisaties, lokale energiecoöperaties, de land- en tuinbouwsector, de waterschappen en de provincie. Mensen aan de voorkant betrekken is volgens Eric belangrijk, omdat je daarmee al in de planvorming veel zaken kunt afstemmen. Dat scheelt veel discussie als je de plannen vervolgens gaat uitvoeren.

Dat samenwerking loont zie je ook bij het probleem van de netcongestie. Eric: “Toen duidelijk werd dat het elektriciteitsnetwerk in onze regio ‘vol’ zat, hebben we samen met de zuidelijke regio’s en de provincies Noord-Brabant en Limburg een brief opgesteld voor de minister. Ook hebben we snel een gesprek gehad met hem, en dat heeft geleid tot een taskforce. Dat laat zien dat regionale samenwerking echt loont en dat we als REKS-regio goed functioneren.”

Inmiddels is uit onderzoek van TenneT gebleken dat grootverbruikers, wind- en zonneparken weer kunnen worden aangesloten.

Daarmee is het probleem van een overbelast elektriciteitsnet niet snel opgelost, en de vraag is of dit de energietransitie vertraagt. Eric: “Laat dat alsjeblieft niet gebeuren! Enexis heeft gelukkig altijd aan tafel gezeten en we kunnen snel schakelen. Zij hebben de REKS-plannen ook altijd meegenomen in hun meerjarenplannen, dus het lijkt erop dat we de wind- en zonneparken kunnen aansluiten. Maar we moeten er wel bovenop blijven zitten.”

Omgeving betrekken

Een ander belangrijk thema binnen de REKS is participatie. Het gaat daarbij vaak over financiële participatie, kunnen investeren in bijvoorbeeld windmolens of zonnevelden. Dat is volgens Eric een krachtige participatievorm, omdat mensen het zien als hun eigen energievoorziening. Toch is het ook belangrijk om inwoners nóg eerder tijdens de planvorming al te betrekken. 

Eric: “We gaan de komende jaren wind- en zonneparken ontwikkelen, maar er zijn gelukkig nog geen kant-en-klare plannen. Nu is het moment om de omgeving te betrekken bij de planvorming. Mensen moeten hun wensen en bedenkingen kunnen delen, en wij moeten daar goed naar kijken. Dat kan al vroeg in een gesprek, maar ook later formeel met een milieueffectrapportage (m.e.r.). Dat hele proces is ook participatie, samen kijken naar de ontwikkeling van een gebied. Maar het moet uiteindelijk wel leiden tot een aantal zonne- en windparken. De samenwerking met de lokale energiecoöperaties is daarbij waardevol.” 

Zorgen om de energieprijzen

Eric is dus enthousiast, maar er leven ook zorgen, bijvoorbeeld over de energieprijzen. Eric: “De energiecrisis legt een enorme druk op de gemeenschap. Deze winter gaan we vaak krantenkoppen met ‘warmte’ zien. Dat is lang een ver-van-ons-bedshow geweest, maar de vraag hoe we onze huizen kunnen verwarmen wordt steeds dringender. Het gaat daarbij zeker niet alleen om de minima, ook de middeninkomens komen onder druk te staan.”

Energiearmoede is geen thema binnen de REKS, maar Eric ziet wel een rol voor de regio: “We zitten al met elkaar aan tafel als gemeenten en woningcorporaties, bijvoorbeeld voor energiebesparing. Het voelde dus logisch om samen met de provincie een projectleider te vragen om te kijken hoe we onze woningen sneller kunnen verduurzamen. Daarbij willen we niet alleen huurders helpen, maar ook de particuliere woningbezitter.”

Lees hier het interview met Nicolaas Veltman, projectleider energiebesparing / energiearmoede kwetsbare doelgroepen.

Energietransitie in crisistijd

De huidige energiecrisis maakt duidelijk hoe belangrijk de overstap is naar duurzame bronnen voor elektriciteit en warmte. De problemen nu kunnen we er volgens Eric niet mee bestrijden, maar het laat wel zien dat we bezig zijn met een noodzakelijk proces. Eric: “De crisis heeft bewezen dat betaalbare energie en energie-onafhankelijkheid belangrijk is. Dat is een goede motivator om door te gaan, maar laten we niet vergeten dat we het vooral doen om onze CO2-uitstoot te verminderen en onze regio klimaatbestendig te maken.” 

Meer weten over de Regionale Energie- en Klimaatstrategie? Kijk dan op regio-hartvanbrabant.nl/REKS. Of neem contact op met Sylvia Torremans, procesregisseur REKS namens Regio Hart van Brabant: sylvia.torremans@goirle.nl.