In Regio Hart van Brabant gaan we onze woningen en gebouwen anders verwarmen: zonder aardgas, maar met bijvoorbeeld warmte uit de aarde, oppervlaktewater of afvalwater, met restwarmte uit de industrie of elektrisch. Door over te stappen op zulke duurzame energiebronnen, verlagen we onze CO2-uitstoot. De mogelijkheden staan in de Regionale Structuur Warmte (RSW), en inmiddels is de RSW 2.0 in de maak.
Transitievisie Warmte en Regionale Structuur Warmte
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat de CO2-uitstoot in Nederland omlaag moet, met 50% in 2030 en 95% in 2050. Dat kan onder andere door over te stappen van aardgas op duurzame warmtebronnen. Gemeenten hebben daarvoor in hun Transitievisie Warmte (TVW) opgenomen welke bronnen zij per buurt of wijk willen gebruiken. Afstemming met andere gemeenten blijft daarbij belangrijk; zo voorkom je dat warmtebronnen onbenut of onderbenut blijven en kun je ze samen efficiënter gebruiken.
Daarom heeft Regio Hart van Brabant een Regionale Structuur Warmte (RSW) 1.0 opgesteld, een onderdeel van de Regionale Energie- en Klimaatstrategie REKS). In de RSW komen de regionale warmtevraag en het warmteaanbod samen. Inzichten daaruit zijn gebruikt voor de TVW, die alle gemeenten in Hart van Brabant hebben opgesteld.
Benieuwd wat er in de RSW 1.0 staat? Lees hier de RSW 1.0. Of bekijk de publieksversie REKS 1.0 voor een vereenvoudigde samenvatting.
RSW 2.0
Inmiddels wordt gewerkt aan een RSW 2.0, waarbij naast de regiogemeenten ook de provincie en adviesbureau DWA zijn betrokken. Energie Beheer Nederland (EBN) sluit aan voor de warmtebron geothermie. In de RSW 2.0 wordt dieper ingegaan op de mogelijke warmtebronnen in onze regio. Daar komen ook verschillende denkrichtingen aan bod, zoals het warmtenet voor met name Dongen en Tilburg (het Amernet) en restwarmte van bedrijven: waar zitten de bedrijven die mogelijk restwarmte kunnen leveren en welke kansen biedt het? Ook andere warmtebronnen, zoals geothermie (aardwarmte) en aquathermie (warmte uit water) blijven interessant voor onze regio.
Astrid Egberts, voorzitter van de REKS-werkgroep Warmte: “In de denkrichtingen die nu worden uitgewerkt is het van belang hoe we omgaan met het Amernet, lokale bronnen en wat er nodig is aan elektriciteit als er geen warmtebronnen zijn. Ook bekijken we hoe we met buurgemeenten warmtebronnen kunnen gaan inzetten en krijgen we door de verdieping meer inzicht. Einddoelen kunnen we nog niet benoemen omdat de energietransitie nog volop in beweging is en we nog niet precies weten wat de mogelijkheden zijn.”
Tegelijkertijd moeten we volgens Astrid blijven inzetten op isoleren: “We zoeken naar nieuwe warmtebronnen, maar hoe beter onze woningen en gebouwen geïsoleerd zijn, hoe minder warmte ze nodig hebben. We streven er daarom naar om in 2030 20 tot 30 procent van de woningen geïsoleerd te hebben.”
Warmtenetten Tilburg en Waalwijk
Ondertussen werken gemeenten verschillende ideeën al verder uit, zoals de gemeente Tilburg. Zij onderzoekt samen met partijen in Tilburg Zuid, waaronder het Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis, de mogelijkheden van een nieuw warmtenet in Tilburg-Zuid. Het gaat hierbij om nieuwbouw, bestaande bouw en nutsgebouwen als kantoren en scholen, waarbij warmte en koude uit het gebied zelf wordt gebruikt. De verkenningsfase is bijna klaar en in april is een onderzoek naar de technische, financiële en juridische haalbaarheid afgerond.
In de gemeente Waalwijk ligt inmiddels een lokaal warmtenet. In nieuwbouwwijk Akkerlanen worden 210 woningen aangesloten op een buurtwarmte-centrale die werkt op aquathermie. Dat betekent dat gebruik wordt gemaakt van warmte uit oppervlaktewater, in dit geval van de naastgelegen Surfplas. Het warme water van de plas wordt in warme periodes in het jaar gewonnen en diep in de grond opgeslagen, waar het warm blijft. In de winter wordt het naar boven gehaald om de huizen te verwarmen. Ook het gemeentelijk zwembad wordt komende zomer aangesloten op het warmtenet.
Meer weten over de energietransitie in Hart van Brabant? Kijk dan op de website van de Regionale Energie- en Klimaatstrategie: regio-hartvanbrabant.nl/REKS, of neem contact op met Astrid Egberts, voorzitter REKS-werkgroep Warmte: astrid.egberts-huijbregts@dongen.nl.